Documentaire-avond: UNTOUCHABLE - 8 juni 2017

HET VERSLAG 

Het UFC toonde op donderdag 8 juni de documentaire UNTOUCHABLE. 
> www.untouchablefilm.com

De film vangt aan met het verhaal van Ron Book: een rijke lobbyist wiens minderjarige dochter jarenlang misbruikt werd door de gouvernante des huizes. Book slaagt erin om, via zijn politieke invloed, het beleid omtrent dit thema in zijn staat sterk te sturen. Hij baseert zich daarbij op het uitgangspunt: ‘de vraag is niet of ze hervallen, de vraag is wanneer ze dat zullen doen’.
 
De documentaire zet expliciete vraagtekens bij elke propaganda in het voordeel van een louter repressief en een eeuwigdurend optreden ten aanzien van seksuele daders: andere beleidsmakers, wetenschappelijk onderzoekers, voormannen en -vrouwen van zelfverklaarde ‘buurtbewakingspatrouilles’, ouders van slachtoffers én van daders en de geregistreerde of verbannen delinquenten krijgen het woord. Zoveel visies en evenveel unieke ervaringen maken alvast duidelijk dat het strafrechtelijk beleid naar veroordeelde seksuele daders toe een complex vraagstuk betreft. Onder elke pet zit een andere kijk op de realiteit, en die kijk zet – zeker niet onterecht – telkens andere noden in de schijnwerpers. Gegeven de complexheid van deze materie, die onlosmakelijk verbonden lijkt met emotie, lijkt de documentaire te waarschuwen voor de gevaren van blindstaren op de strafrechtelijke kwalificatie met het oog op beslissingen inzake de strafuitvoering van deze dadergroep. Laat ons dus ook rekening houden met andere criteria, zoals de persoon van de dader, zelfs de noden van het slachtoffer, het delict zelf – liefst genuanceerder omschreven dan de algemene juridische titel die het gekregen heeft, het doorlopen van een behandelingstraject, het inschakelen van andere vormen van begeleiding (supervisie, thuisbegeleiding, …) en (basis-)recidiverisico’s.
 
De documentairemakers proberen op hun manier een genuanceerde visie neer te zetten met betrekking tot het strafrechtelijk beleid ten aanzien van veroordeelde daders van seksuele feiten. Daarnaast breekt de documentaire een lans voor het consulteren van wetenschappelijke onderzoeksresultaten met betrekking tot mogelijkheden en moeilijkheden van resocialisatie. 

Na de documentaire werden de aanwezigen gevraagd om, via een elektronisch stemkastje, een standpunt in te nemen met betrekking tot een aantal stellingen. Vanuit deze stellingen kwam een discussie op gang rond onder andere volgende punten: Wie behoort het mandaat toe om het beleid te maken? Moet een grote emotionele betrokkenheid (bijvoorbeeld door secundaire victimisatie, waarvan in de documentaire een voorbeeld getoond wordt) uitgesloten worden? Zelfs als zulk repressief beleid een vals veiligheidsgevoel in de hand werkt, in welke mate kan dat veiligheidsgevoel ook niet waardevol zijn? Secundaire preventie (die zich bijvoorbeeld richt op kinderen, zoals ook getoond in de documentaire) is belangrijk, maar moet dat niet op een andere manier dan het inboezemen van angst? Creëert zulke repressieve wetgeving niet vooral geïsoleerde individuen zonder toekomstperspectief en impliceert dat niet net een verhoogd risico op herval? Is deze manier van beleidsvoering niet in strijd met de investeringen in behandeling en andere waardevolle vormen van omkadering?
 
De documentaire-avond werd bezocht door 24 externe aanwezigen (psychologen, maatschappelijk assistenten, psychologisch consulenten, beleidsmedewerkers, criminologen, psychiatrisch verpleegkundigen,…) en kreeg een gemiddelde totaalwaardering van 8,3/10.

Congres ATC - Future directions in sex offender treatment (15-18 maart 2016)

Geheugenvertekeningen bij slachtoffers en getuigen van seksueel misbruik (2 juni 2016)