Collega, Wim Huys, gaf een journal club over de CPORT als risicotaxatie instrument voor plegers van kinderpornofeiten, of beter seksuele misbruikbeelden van minderjarigen. Lees het hier!
CPORT onder de loep - Child Pornography Offender Risk Tool
Laat ons beginnen met een open deur in te trappen: kinderpornografie (of correcter ‘seksuele misbruikbeelden van minderjarigen’) is aan een gestage opmars bezig. Vele gespecialiseerde hulpverleners zagen in de afgelopen jaren hun patiëntenagenda overspoeld worden door mannen die zich op internet te buiten gingen aan seksuele misbruikbeelden. De bezorgdheid of deze daders ook zouden overgaan tot hands-on delicten stak al snel de kop op. Onderzoekers gingen ijverig aan de slag om een antwoord te vinden op deze prangende vraag.
In 2011 verscheen een belangrijke meta-analyse van Seto, Hanson & Babchishin waaruit bleek dat de recidivecijfers in deze populatie een pak lager waren dan in de algemene groep zedenplegers. Na een follow-up periode van anderhalf tot zes jaar, bleek 5% te hervallen. 3% pleegde een nieuw kinderporno delict, 2% maakte de overstap naar seksuele hands-on feiten. Zoals steeds bij dergelijke onderzoeken, moet er echter rekening gehouden worden met een ‘dark number’ (herval dat niet aan het licht komt). Misschien ligt het ‘dark number’ voor online feiten hoger, omdat de pakkans op het internet geringer is? Dat zou kunnen, maar daar is voorlopig nog geen uitsluitsel over.
De vraag die dan onmiddellijk naar voor geschoven wordt: hoe kunnen we voorspellen welke daders zullen hervallen en welke niet? De STABLE-2007, de Static-99R, …, het zijn namen die jullie hopelijk iets zeggen, of nog beter, misschien gebruik je deze risicotaxatie-instrumenten wel in je praktijk. Daar kan nu nog een naam aan toegevoegd worden: de CPORT. Specifiek ontwikkeld voor mannen die veroordeeld werden voor het bekijken van seksuele misbruikbeelden van minderjarigen. Het is een instrument dat nog volop in ontwikkeling is en sinds 2018 aan zijn tweede versie toe is. De handleiding, studies, vertalingen, … zijn vrij beschikbaar via ResearchGate: https://www.researchgate.net/project/Child-Pornography-Offender-Risk-Tool-CPORT
De CPORT bevat een aantal vertrouwde items zoals de leeftijd van de dader, vroegere veroordelingen, een pedofiele voorkeur, het niet naleven van juridische voorwaarden. Maar ook ‘nieuwe’ variabelen zoals de aanwezigheid van een hands-on delict naast de kinderpornografische feiten, alsook of het kinderpornografisch materiaal en de naaktbeelden meer jongens dan meisjes bevat.
Het is nog te vroeg om nu al definitieve conclusies over de CPORT uit te spreken. Het aantal onderzoeken is tot nu toe beperkt, maar wel veelbelovend. Op dit moment is het het enige risicotaxatie-instrument voor kinderpornoplegers, we hebben dus niet de luxe om te kiezen uit verschillende tools. Een belangrijk punt van kritiek blijkt dan weer dat de CPORT ontwikkeld werd op basis van een politiedatabank waaruit de variabelen gedistilleerd werden die samenhangen met herval, waardoor informatie uit de behandeling niet in rekening mag gebracht worden bij de scoring. Het voelt op z’n minst vreemd aan om informatie die je hebt verkregen in de therapie, even te ‘vergeten’ bij de scoring. Bovendien is deze vaak gedetailleerde informatie bij ons niet altijd beschikbaar in het dossier. Het is ook best mogelijk dat potentieel belangrijke variabelen niet in de politiedatabank voorkwamen en nu dus ook niet in het instrument vervat zitten. Verder is het belangrijk te vermelden dat de CPORT een statisch risicotaxatie-instrument is, net zoals de Static-99R en dus geen -of althans weinig- behandeldoelen naar voor schuift. Onderzoekers en experten raden echter aan de CPORT alsnog af te nemen en hierbij de STABLE-2007 te scoren om de dynamische risicofactoren en de behandeldoelen te bepalen, zonder dit tot op heden te gebruiken om uitspraken te doen over risico's en risicocategorieën. Beiden geven wel een indicatie en helpen de behandelaar wel om in de praktijk aan de slag te gaan. Het mag duidelijk zijn, het laatste woord over de CPORT is nog niet gezegd. Het UFC neemt zich alvast voor de CPORT toe te passen in de praktijk als statisch risicotaxatie-instrument bij de groep plegers die enkel kinderpornofeiten hebben gepleegd. Daarna zal het UFC zich mengen in het onderzoeksdebat en uiteraard zullen wij onze bevindingen ook via de nieuwsbrief aan jullie terugkoppelen.