In maart 2022 bracht psychiater in opleiding, Aileen Doyle (ASO), een journal club over wat we weten met betrekking tot behandelprogramma's voor daders met autismekenmerken. Lees het verslag hier.

 

Samenvatting van het artikel

Theoretische veronderstellingen suggereren een potentiële kwetsbaarheid bij sommige personen met autismespectrum kenmerken (Autism Spectrum Conditions; ASC) om over te gaan tot crimineel gedrag. Daarnaast wordt het ook regelmatig ervaren als een drempel tijdens therapie.

Ter verdere exploratie stelde het artikel 2 onderzoeksvragen:

  1. Wat is de effectiviteit van behandelprogramma’s voor daders met ASC?
  2. Wat is de mogelijke impact van ASC op behandelresultaten?

De resultaten konden weinig conclusies uit de bestaande literatuur trekken gezien de beperkingen in kwaliteit en kwantiteit. In behandeling kwam wel duidelijk naar voor dat het aanbod best diende aangepast te worden indien er autismekenmerken aanwezig waren. Er was geen eenduidige conclusie te trekken over de effectiviteit van reeds bestaande behandelprogramma’s voor daders met ASC, wel kwam er in behandeling vaak naar voor dat er rond autisme-specifieke obstakels ook gewerkt diende te worden. De helft van de studies zagen een vermindering in delinquent gedrag maar het was onduidelijk of behandeling van ASC een mogelijke rol hierin speelde. Een studie gaf voorkeur aan het therapeutisch model van verslaving in plaats van het dadermodel bij een patiënt met autisme en een seksverslaving. Een andere studie besloot tot therapie resistentie na 70 uur therapie en weerhield cognitieve rigiditeit als een belangrijke factor hierin.

De artikels die geïncludeerd waren deden geen uitspraken over de mogelijke impact van ASC op treatment outcomes gezien enerzijds de psychologische complexiteit om het aandeel van ASC hierin in te schatten, anderzijds de methodologische beperkingen van de studies. De systematic review concludeert dat er meer onderzoek dient te gebeuren in bovenstaande velden gezien de relevantie en toch duidelijke lacune in de huidige kennis en aanpak.

Kritische reflectie

Gezien enkele aanpassingen aan de zoektermen tijdens het onderzoek, onduidelijkheid over welke issues van journals de onderzoekers hebben doorgenomen en andere methodologische onduidelijkheden zijn er wel wat kritische kanttekeningen bij dit artikel te maken.

Het artikel betrof voornamelijk een uiteenzetting van de redenen waarom er nog geen antwoord op de gestelde onderzoeksvragen bestaat, waarvan de hoofdredenen schaarste aan onderzoek en gebrek aan causale hypothesen zijn. Hierdoor bleven we zelf grotendeels op onze honger zitten.

Hiernaast stelden we ons ook vragen bij hoe legitiem de diagnostiek gebeurde om de autisme diagnostiek vast te stellen. We lezen hier voornamelijk variabiliteit in, met toepassing van eerder oppervlakkige screeningsmethoden en weinig uitsluiten van differentiaal diagnostiek, zoals bijvoorbeeld een persoonlijkheidsstoornis.

Het artikel sloot wel af met een verwijzing naar twee interessante artikels, dewelke het delen waard zijn omwille van een gerichtere aanpak in de zoektocht naar een beter begrip en behandeling voor daders met autisme spectrum stoornis:

  • Alexander, R., Langdon, P. E., Chester, V., Barnoux, M., Gunaratna, I., & Hoare, S. (2016). Heterogeneity within autism spectrum disorder in forensic mental health: The introduction of typologies.
  • Melvin, C., Murphy, G., & Langdon, P. E. (2016). Adapted sex offender treatment programmes for men with autism spectrum disorder: Clinician and service user views. Journal of Intellectual Disability Research, 60(7–8, SI), 708.
    Semi structured interviews (n=13) and Clinician interviews ( n=12) were undertaken exploring their opinion on the effectiveness of the adapted sex offender treatment programmes for an individual with an ASC

Ook kan het boek “Autism and the Law” kan meer duiding brengen. Het eigen boek uitgebracht door het UFC, “Stoornis en Delict” heeft ook een relevant hoofdstuk hierover.

Wat hoopte ik te vinden, waarom heb ik dit artikel gekozen

Ik ben zelf een assistent psychiater dewelke de afgelopen jaren zich heeft verdiept in het behandelen van ontwikkelingsstoornissen in volwassenen. Tijdens mijn stage op het UFC viel me op dat daders met deze symptomen opnieuw op bijkomende moeilijkheden botsten, bijvoorbeeld de grote uitdaging om in forensische setting een effectieve diagnose hiervan te stellen, of de weestand dewelke ziekenhuizen ervoeren bij aanmeldingen wanneer deze problematiek mede op de voorgrond stond. Een gebrek aan grondige kennis en gepersonaliseerd behandelaanbod blijft bestaan. Ik hoopte door dit artikel te kiezen voor de UFC journal club een steentje bij te dragen aan de grote behoefte aan expertise hierin. Het artikel concludeert dat er nood is aan meer onderzoek in dit domein, graag moedig ik dit ten sterkste aan ter bevordering van de zorg van de gehele daderpopulatie met autismespectrum kenmerken.

Referentie:

Melvin, C. L., Langdon, P. E., & Murphy, G. H. (2017). Treatment effectiveness for offenders with autism spectrum conditions: a systematic review. Psychology, Crime & Law23(8), 748-776.