Camille Van der Meyden, stagiaire toegepaste psychologie, gaf in mei 2022 een journal club over de impact van sex offender registration en notification op de omgeving. Lees hier het verslag. 

 

Wat doe je als je te weten komt dat je naaste, een geliefde of iemand in je gezin seksueel grensoverschrijdend gedrag (SGG) heeft gesteld? Wat doe je wanneer dit publiekelijk bekend wordt gemaakt? Welke invloed heeft dit op jou als naaste? En hoe ga je hiermee om?

Door de invoering van de Megan’s Law, die volgde op de Jacob Wetterling Crimes Against Children and Sexually Violent Offender Registration Act in de Verenigde Staten, ontstonden er registratie- en notificatiesystemen die gedetailleerde informatie over plegers van seksueel grensoverschrijdend gedrag verzamelen en publiekelijk beschikbaar stellen. Jill Levenson en Richard Tewksbury onderzochten in 2008 de impact van deze registratie- en notificatiesystemen op familieleden van daders van SGG door middel van een online survey. Ze betitelden het onderzoek als: ‘Collateral Damage: Family Members of Registered Sex Offenders’.

Eerste en vooral werd er in de studie bekeken of -en welke- informatie ter beschikking werd gesteld over de naaste pleger in het registratie- en notificatiesysteem voor RSO (Registered Sex Offender), alsook op welke manieren deze gedetaillerde informatie verder werd verspreid. De vraag stelt zich daarbij of de manier waarop de buurt waarin ze verblijven op de hoogte wordt gesteld van de aanwezigheid van een RSO een invloed heeft op de manier waarop familieleden van RSO naderhand benaderd worden. In de survey gaf de overgrote meerderheid van de familieleden van plegers van SGG aan dat hun familielid online terug te vinden was op het openbaar register van de staat waar ze in woonden (88%). Verder werd deze publiekelijk beschikbare informatie nog op andere manieren verspreid: zo werden flyers opgehangen om de buurt op de hoogte te stellen van de aanwezigheid van de RSO (22%), politiediensten of andere personen gingen van deur tot deur om de buurt op de hoogte te stellen van de huisvestiging van de RSO (25%), werden er buurtvergaderingen gehouden (15%), werden er brieven mee naar huis gegeven aan kinderen vanuit de lokale school met informatie over de RSO (15%), stond het in de lokale krant (30%) of werden de buren opgebeld (11%). In geen enkele van deze opties kregen de RSO of het familielid zelf de kans om hun verhaal te vertellen. Zonder dat ze het zelf wisten, werd de buurt ingelicht over een gebeurtenis in het leven van hun gezin, waar enkel de RSO schuldig aan is, maar waardoor het gehele gezin verregaande consequenties moet dragen. In de survey gaven de gezinsleden dan ook verschillende negatieve gevolgen aan: In de eerste plaats ervaarden heel wat RSO’s moeite met het vinden van werk, wat ook financiële problemen met zich meebrengt voor het gezin. Bovendien leggen verschillende wetten in de Verenigde Staten RSO’s ook een aantal restricties op in verband met huisvestiging, wat er op zijn beurt voor zorgt dat de gezinsleden van de RSO dit moeten volgen als ze willen samenwonen met het familielid. Meer zelfs: familieleden die samenwoonden met een RSO ervaarden bedreigingen en werden lastiggevallen door buren. Kinderen gaven zelfs aan dat ze zich gestigmatiseerd voelden door leerkrachten en medeleerlingen op school. Ook pestgedrag, angst, depressie en woede maakten hiervan deel uit. Op deze manier worden niet alleen de RSO’s maar ook de familieleden gestraft.

De conclusie: er rust een enorme financiële, emotionele en psychosociale last en schaamte op de schouders van de familieleden wanneer hun leefwereld op de hoogte gesteld wordt dat ze gerelateerd zijn aan een RSO. Sterker nog, door het leed aan de familieleden stellen de auteurs het nut van het publiekelijk kenbaar gemaakte registratiesysteem in vraag. Want als de eigen familieleden dergelijke gevolgen ervaren, is de kans ook kleiner dat de RSO nog een prosociaal netwerk heeft om op terug te vallen. Wordt het risico op herval dan niet net vergroot? En mist dat registratiesysteem dan bijgevolg niet het doel? Voer tot discussie op deze UFC journal club.

Levenson, J., & Tewksbury, R. (2009). Collateral damage: Family members of registered sex offenders. American Journal of Criminal Justice, 34(1), 54-68.